عرضه سهام دولتی با کد ملی

فروردین ماه سال ۹۹ را می‌توان یکی از سبزترین ماه‌های تاریخ بازار سرمایه ایران دانست. به‌طوری که حدود 18000 میلیارد تومان نقدینگی در طی این ماه وارد بازار سرمایه شد و نشان داد که بورس تهران همچنان از جذابیت بالایی برای جذب نقدینگی مردم برخوردار است.

رکورد شکنی‌های شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و حمایت همه جانبه مسئولین کشور از بازار سرمایه سبب شد تا نظر بسیاری از مردم به این بازار جلب شده و خواهان ورود به آن باشند. از همین رو، بالاترین مقام اجرایی کشور سعی می‌کند تا با استفاده از ابزارهای مختلف و مدیریت نقدینگی موجود در بازار، در بلند مدت بازار سرمایه ایران را به جایگاه واقعی خود در اقتصاد کشور برساند. یکی از ابزارهای دولت برای انجام این کار، عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس اوراق بهادار تهران است. دولت سعی دارد تا با عرضه باقی‌مانده سهام خود در برخی از شرکت‌های بورسی، ضمن افزایش عمق بازار، گامی مؤثر در جهت خصوصی‌سازی سهام شرکت‌های دولتی بردارد؛ در ادامه دو سوال مهم مطرح می‌شود:

1. سهام دولتی چیست؟
2. خرید سهام دولتی در بورس چگونه است؟

در ادامه ضمن بیان برخی از مفاهیم، پاسخ این سؤالات را بررسی می‌کنیم.

برای آشنایی با سرمایه‌گذاری صحیح در هر یک از بازارهای املاک، ارز، ارزهای دیجیتال، بورس و... دوره رایگان سرمایه‌گذاری همگانی را مشاهده کنید.

 

سهام دولتی چیست؟

سهام دولتی: سهامی از یک شرکت است که مالکیت عمومی داشته اما در اختیار دولت قرار دارد. برای بیان بهتر این بخش، بهتر است نگاهی به اصل 44 قانون اساسی کشورمان داشته باشیم. براساس اصل 44 قانون اساسی، نظام اقتصادی ایران بر سه پایه‌ی تعاونی، دولتی و خصوصی استوار است. براساس این اصل، بخش‌های بزرگی از اقتصاد کشور مانند صنایع مادر، معادن بزرگ، بانکداری، بیمه و کلیه‌ی صنایع بزرگ کشور به صورت مالکیت عمومی اما در اختیار دولت قرار دارد؛ اما از آن جا که انحصار دولت بر صنایع مادر موجب کاهش رشد و توسعه اقتصادی می‌شود، این اصل در دهه 80 دستخوش تغییراتی شد. بر همین اساس در تیرماه سال 1385 دولت موظف شد تا 80 درصد از سهام بخش‌های دولتی را به بخش خصوصی واگذار کند. از همین رو، طی سالیان گذشته، دولت‌های مختلف برای دست‌یابی به اهداف اصل 44 قانون اساسی، از راه‌های مختلفی اقدام به خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی کرده‌اند که یکی از این راه‌ها، عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بازار سرمایه کشور بوده است.

در حال حاضر دولت قصد دارد تا باقی‌مانده سهام خود در 18 شرکت بورسی (به ارزش 54 هزار میلیارد تومان) را در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)، با تخفیف‌های ۲۰ الی ۲۵ درصدی در دو مرحله به عموم مردم واگذار کند.

آشنایی با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق ETF

در مرحله اول سهام شرکت‌های دولتی در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری زیر تجمیع خواهد شد:

• صندوق سرمایه‌گذاری بانکی و مالی
• صندوق سرمایه‌گذاری پالایشی
• صندوق سرمایه‌گذاری فلزات و خودرو

واحدهای این صندوق‌ها براساس کد ملی به هر یک از افراد اختصاص می‌یابد و هر شخص می‌تواند تا سقف ۲ میلیون تومان، واحدهای صندوق‌های فوق را خریداری کند (در مجموع 6 میلیون تومان). همچنین در صورت باقی ماندن این واحدها، در نوبت دوم به شکل تک سهم و با استفاده از روش ثبت سفارش (بوک بیلدینگ) به هر کد ملی ایرانی واگذار می‌شود. گفتنی است که این عرضه نیز از همان تخفیف 20 تا 25 درصدی قیمت برخوردار است.

شرکت‌هایی که در فهرست واگذاری دولت قرار دارند

 

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟

در ابتدا برای آشنایی بیشتر با سهام دولتی که در قالب صندوق‌های ETF عرضه می‌شوند بهتر است با مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری آشنا شویم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله ساز و کارهایی هستند که امکان سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار را برای سرمایه‌گذارانی که دانش یا وقت کافی ندارند، آسان می‌کند. این صندوق‌ها با تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از تخصیص مدیریت سبد دارایی، منابع خود را در انواع مختلفی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند. از همین رو خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری همواره از ریسک کمی برخوردار است. گفتنی است که واحدهای سرمایه‌گذاری کوچک‌ترین بخش صندوق‌ها را تشکیل می‌دهند و سرمایه‌‌گذاران جهت سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، به نسبت سرمایه خود، واحد سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF): نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که واحدهای آن مانند سهام معمولی در بازار بورس ایران خرید و فروش می‌شود. بر این اساس واحدهای این صندوق از نقدشوندگی بیشتری نسبت به باقی صندوق‌های سرمایه‌گذاری برخوردار هستند و سرمایه‌گذاران می‌توانند در زمان بازار، واحدهای صندوق فوق را به راحتی معامله کنند. لازم به ذکر است که سهام باقی‌مانده دولت در شرکت‌های گفته شده، در قالب صندوق‌های قابل معامله به مردم عرضه می‌شوند. ارزش هر واحد این صندوق 10 هزار تومان است و هر فرد می‌تواند نهایتاً 2 میلیون تومان، واحد بخرد و حداقل 2 ماه پس از ثبت اطلاعات کل واحدهای سرمایه‌گذاری، به راحتی می‌توان واحدهای صندوق فوق را خرید و فروش کرد.

چگونه سهام دولتی بخریم؟

طبق اخرین اخبار، نخستین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) با رشته مالی و بانکی، هفته دوم اردیبهشت ماه در بورس پذیرش می‌شود و مردم از هفته بعد از آن می‌توانند سهام آن را با 20 درصد تخفیف خریداری کنند.

پذیره‌نویسی واحدهای سهام دولتی این صندوق‌ها از تاریخ 1399/02/14 لغایت 1399/02/31 صورت می‌پذیرد. بدین ترتیب که برای اشخاص دارای کد معاملاتی (کد بورسی) از طریق کارگزاری‏‌های بورس و سامانه‏‌های آنلاین و درگاه‌های غیر حضوری و حضوری بانک‌های منتخب و برای اشخاص فاقد کد بورسی، از طریق درگاه‌‏های غیرحضوری و حضوری بانک‌‏های منتخب انجام خواهد شد. 

 

متقاضیان دارای حساب در هریک از بانک‌‏های منتخب می‏‌توانند از طریق مراجعه به درگاه‌‏های غیرحضوری و حضوری بانک‌های فوق، با ورود حداقل اطلاعات مورد نیاز (کد ملی، نام و نام خانوادگی، شمراه همراه و کد پستی)، نسبت به پذیره‏‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری مزبور اقدام نمایند. لازم به ذکر است افرادی که با کد ملی اقدام به پذیره‌نویسی می‌کنند، برای معامله واحدهای خریداری شده نیازمند کد بورسی خواهند بود. از همین رو بهتر است که افراد در فاصله 1 ماهه بین پذیره‌نویسی واحدها و ترخیص آن‌ها، اقدام به دریافت کد بورسی کنند.

در پایان ذکر این نکته خالی از لطف نیست که استقبال از دو صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله بعدی، نیازمند موفقیت صندوق سرمایه‌گذاری بانکی و مالی است. از همین رو به نظر می‌رسد که دولت تمام تلاش خود را در جهت جلب رضایت خریداران صندوق‌های سرمایه‌گذاری خود به کار گیرد. از همین رو و با توجه به آن چه که در خصوص ریسک پایین صندوق‌های سرمایه‌گذاری گفته شد، به نظر می‌رسد که شرکت در پذیره‌نویسی پیش رو بتواند عایدی خوبی را نصیب سرمایه‌گذاران کند.

---

دوره رایگان آشنایی با بازار بورس